Prezentowany zbiór artykułów i szkiców pióra prof. Władysława Zajewskiego układa się w fascynujący obraz losów Wolnego Miasta Gdańska pod berłem Napoleona. Czytelnik śledzi frapującą walkę nie tylko na polach bitewnych, lecz przede wszystkim zakulisowe rozgrywki dyplomatyczne ówczesnych władców Europy kontynentalnej (Napoleona, cara Aleksandra I i jego pokornego sprzymierzeńca Fryderyka Wilhelma III) od Tylży poprzez Erfurt (1808) aż do finału na kongresie wiedeńskim. Zarysowane są też nie znane dotąd polskiej historiografii próby dyplomatyczne Gdańska złączenia się z powstającym w 1807 r. Księstwem Warszawskim. Mamy też nie znany szerszemu ogółowi Polaków wyborny opis dwukrotnych pobytów cesarza Napoleona w grodzie nad Motławą: w 1807 i 1812 r. Autor wyjaśnia również, dlaczego w Hamburgu doszło w 1813 r. do otwartej antynapoleońskiej rewolty, a Gdańsk pozostał do końca lojalny wobec cesarza Napoleona, zaś przedstawiciel Senatu Gdańska usiłował jeszcze w Wiedniu, przy pomocy księcia Adama Czartoryskiego, utrzymać autonomię uzyskaną w Tylży, sprzeciwiając się głośno przyłączeniu miasta do Prus.

(od wydawcy)

Notka o autorze:

Władysław Zajewski (ur. 1930 r. w Wilnie) ? emerytowany profesor Instytutu Historii PAN (filia w Gdańsku). Autor ponad 630 publikacji, w tym sporo o epoce napoleońskiej i Europie po kongresie wiedeńskim, badacz wieku XVIII i XIX. Ukończył Wydział Filozoficzno-Historyczny Uniwersytetu Łódzkiego i tamże doktoryzował się w roku 1961. Habilitację uzyskał na Uniwersytecie Toruńskim w 1967 r., a tytuł prof. zwyczajnego w 1991 r. w Instytucie Historii PAN, gdzie pracował w latach 1963-2000, od 2006 prof. zw. w <Ateneum> (Gdańsk). Członek GTN, współredaktor półrocznika "Universitas Gedanensis". Ważniejsze publikacje to: Powstanie Listopadowe 1830-1831. Dzieje wewnętrzne - Militaria - Europa wobec powstania pod red. Władysława Zajewskiego, PWN, Warszawa 1980 (wyd. II 1991), dzieło wyróżnione nagrodą naukową Sekretarza Naukowego PAN; Trzy Powstania Narodowe pod redakcją i z udziałem Władysława Zajewskiego, Stefana Kieniewicza i Andrzeja Zahorskiego, wyd. V, Książka i Wiedza, Warszawa 2006; W kręgu Napoleona i rewolucji europejskich, Czytelnik, Warszawa 1984; Europa i świat w epoce Restauracji, Romantyzmu i Rewolucji 1815-1849 z udziałem i pod redakcją naukową W. Zajewskiego, t. I-II, Wiedza Powszechna, Warszawa 1991; Józef Wybicki: konfederat - organizator Legionów - mąż stanu w dobie Napoleona, wyd. IV, Toruń 2003; Powstanie Listopadowe (Polityka - Wojna - Dyplomacja), Marszałek, Toruń 2003; Wolne Miasto Gdańsk pod znakiem Napoleona, Littera, Olsztyn 2005; Polska - Belgia - Europa, Littera, Olsztyn 2007. Współautor Historii Dyplomacji Polskiej X-XX w. pod redakcją G. Labudy i W. Michowicza, Wyd. Sejmowe 2002. Drukował także w "Tygodniku Powszechnym" i "Znaku" w latach 1957-1962. Wydał tom poezji autobiograficznej Most Przechodni - Wilno - Nowy Świat (Marpress, Gdańsk 2007).