Potrzeba dogłębnego zbadania przełomowych okresów w dziejach poszczególnych społeczeństw ? to oczywisty aksjomat naukowy. Dla społeczeństwa polskiego jednym z nich jest czas tworzenia się zjednoczonego państwa na granicy wieków XIII i XIV. Problematyka badawcza tego zagadnienia ma już bogatą literaturę; w szczególności dwie prace syntetyzujące: Oswalda Balzera z 1919/1920 i Jana Baszkiewicza z 1954r. stanowiły, każda w swoim czasie, epokowe wydarzenie i wywołały obszerną dyskusję ze strony licznych historiografów przedmiotu. Dyskusji tej w żadnym razie nie można dziś uznać za zakończoną. Po ustąpieniu fali bezpośrednich polemik i recenzji związanych z książką Baszkiewicza weszła ona znów na tory opracowywania rozpraw monograficznych i artykułów, dostarczających nowego materiału indukcyjnego. Temat pracy niniejszej obejmuje krąg geograficzny przebadany dotąd w literaturze znacznie słabiej niż Małopolska.
Spis treści
WSTĘP
1. Stan dotychczasowych badań i charakter rozprawy
2. Uzasadnienie konieczności badań genealogicznych dla rozświetlenia problemu ustosunkowania możnych i drobniejszego rycerstwa do sprawy zjednoczenia
Rozdział I
STAN POSIADANIA STRON W ROZEJMIE TORUŃSKIM (25 I 1306r.)
1. Dokumenty rozejmu toruńskiego i ich kluczowe znaczenie dla tematu pracy
2. Ustalenie stanu posiadania stron w rozejmie
Rozdział II
KUJAWY BRZESKIE, ZIEMIE ŁĘCZYCKA I SIERADZKA
A. KUJAWY BRZESKIE
1. Kujawy brzeskie w okresie rządów czeskich
2. Uchodźcy polityczni z 1300 r.
3. Powstanie antyczeskie (1305?1306)
4. Stronnictwo Łokietka na Kujawach brzeskich
5. Stronnictwo proczeskie na Kujawach brzeskich
6. Motywy stanowiska obu obozów
B. ZIEMIE ŁĘCZYCKA I SIERADZKA
1. Ziemie łęczycka i sieradzka w okresie rządów czeskich
2. Uchodźcy polityczni z 1300r.
3. Stronnictwo Łokietka na tym terytorium
Rozdział III
WIELKOPOLSKA
1. Geneza rządów czeskich w Wielkopolsce
2. Stronnictwo proczeskie
3. Resztki zwolenników Łokietka w 1300r.
4. Stronnictwo Łokietka w 1306 r. i jego nabytki terytorialne
5. Geneza rządów Henryka głogowskiego
6. Motywy stanowiska Wielkopolan
Rozdział IV
KUJAWSKIE KSIĘSTWA DZIELNICOWE
1. Początkowy stosunek obu księstw do Łokietka i władzy czeskiej
2. Bunt dobrzyński z 1304 r. i jego następstwa
3. Niewola księcia Leszka i zastaw ziemi michałowskiej
4. Księstwo inowrocławskie w wojnie z Czechami i w rozejmie toruńskim
5. Pacyfikacja stosunków na Kujawach w końcu 1306r.
ZAKOŃCZENIE
1. Synchronizacja omówionych wydarzeń
2. Rywalizacja różnych kierunków jednoczeniowych głównym zjawiskiem okresu
3. Ocena podstawowych nurtów politycznych. 230
WYKAZ SKRÓTÓW
GROSSPOLEN, KUJAWIEN UND DIE LÄNDER ŁĘCZYCA UND SIERADZ ? IHRE STELLUNG ZUR FRAGE DER STAATLICHEN WIEDERVEREINIGUNG POLENS IN DEN JAHREN 1300?1306
Zusammenfassung
POSŁOWIE AUTORA
INDEKS NAZWISK I MIEJSCOWOŚCI
Janusz Bieniak (ur. 1 października 1927 w Warszawie) - prof. dr hab, polski historyk (mediewista) specjalizujący się w tematyce dotyczącej historii Polski średniowiecznej oraz nauk pomocniczych historii m.in. genealogii, heraldyki, dyplomatyki i źródłoznawstwa.. Wykładowca Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.